Pijn in de palliatieve fase - beleid en behandeling
De meest accurate definitie van pijn is: ‘pijn is wat de patiënt zegt dat pijn doet’. In de palliatieve fase - de eindfase van een ernstige ziekte waarbij de medische zorg alleen nog gericht is op het verlichten van lijden - komt pijn vaak voor en dit betekent dat pijnverlichting een belangrijk onderdeel uitmaakt van palliatieve zorg. In deze cursus maakt u kennis met de epidemiologie, pathofysiologie en etiologie van pijn in de...
Prijzen
Beroepen
Competenties
Omschrijving
De meest accurate definitie van pijn is: ‘pijn is wat de patiënt zegt dat pijn doet’. In de palliatieve fase - de eindfase van een ernstige ziekte waarbij de medische zorg alleen nog gericht is op het verlichten van lijden - komt pijn vaak voor en dit betekent dat pijnverlichting een belangrijk onderdeel uitmaakt van palliatieve zorg. In deze cursus maakt u kennis met de epidemiologie, pathofysiologie en etiologie van pijn in de palliatieve fase, alsmede met de diagnostiek en de medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling van pijn. De huisarts die de inhoud van deze cursus beheerst, is in staat om adequaat te handelen bij de meest voorkomende pijnproblemen in de palliatieve fase.
Deze cursus bestaat uit een module en een eindtoets.
drs. P.W. van Leeuwen
Piet van leeuwen is sinds 1980, aansluitend aan zijn huisartsenopleiding, actief geweest als verpleeghuisarts/specialist ouderengeneeskunde in de regio’s Utrecht en Amersfoort. Hij vervulde daarbij ook managementfuncties. Hij was verbonden aan de indicatiecommissie van de stad Utrecht en aan het project wachtlijstservice rond dementerende thuiswonende ouderen. In 2000 maakte hij de overstap naar de palliatieve zorg als consulent van het PalliatieTeam Midden-Nederland en als hospice-arts van de Johannes Hospitia in Vleuten en Wilnis. Daarnaast was hij groepsbegeleider bij de opleiding van verpleeghuisartsen (GERION) en gastdocent rond thema’s uit de palliatieve zorg. Sinds 2007 is hij de vaste palliatief consulent van het Sint Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein en Utrecht. Hij heeft diverse artikelen over palliatieve zorg en ALS geschreven, was redacteur van Pallium en is aan diverse beroepsopleidingen verbonden als docent palliatieve zorg met als specifiek aandachtsgebied ALS. Sinds 2004 is hij auteur van cursussen van CME-Online op het gebied van palliatieve zorg.
drs. L. Podzimek
Lucie Podzimek (1956, Praag) studeerde geneeskunde in Leiden, waarna zij enige jaren als arts-assistent chirurgie verbonden was een het Kreiskrankenhaus in Sögel, Duitsland. Daarna volgde zij in Leiden de huisartsopleiding. Van 1986 tot 1989 was zij waarnemend huisarts. In 1988 is zij als expeditie-arts met Ronald Naar meegeweest naar Gashebrum II in Pakistan. Sinds 1989 is zij huisarts in Ouderkerk aan de Amstel. Sinds 1999 is zij als docent verbonden aan de Huisartsopleiding AMC-UvA, de laatste jaren met aandachtsgebied oncologie en palliatieve zorg. Sinds 2011 is zij kaderarts palliatieve zorg.
Inleiding
De meest accurate definitie van pijn is: ‘pijn is wat de patiënt zegt dat pijn doet’. In de palliatieve fase - de eindfase van een ernstige ziekte waarbij de medische zorg alleen nog gericht is op het verlichten van lijden - komt pijn vaak voor en dit betekent dat pijnverlichting een belangrijk onderdeel uitmaakt van palliatieve zorg. In deze cursus maakt u kennis met de epidemiologie, pathofysiologie en etiologie van pijn in de palliatieve fase, alsmede met de diagnostiek en de medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling van pijn. De huisarts die de inhoud van deze cursus beheerst, is in staat om adequaat te handelen bij de meest voorkomende pijnproblemen in de palliatieve fase.
Leerdoelen
Inhoudsopgave
Module
- Introductiecasus
- Inleiding
- Epidemiologie
- Etiologie
- Diagnostiek
- Beleid
- Behandeling oorzaak
- Niet-medicamenteuze symptomatische therapie
- Medicamenteuze symptomatische therapie
- Basisprincipes
- Pijnladder of WHO-ladder
- Niet-opioïde analgetica
- Opioïden
- Dosering opioïden
- Een aantal opioïden uitgelicht
- Opioïdrotatie
- Bijwerkingen van opioïden
- Middelen bij neuropathische pijn
- Pijnblokkade
- Corticosteroïden en andere middelen bij pijnklachten
- Literatuur
- Terug naar de introductiecasus
Eindtoets